Ik heb het al in een eerder blog vermeld: het is niet gemakkelijk om helemaal foutloos te schrijven. De meeste mensen kunnen geen langere teksten schrijven waarin ze alle spelling- en grammaticaregels helemaal correct toepassen. Toch valt het me op dat ik ook vaak teksten zie waarin taalfouten voorkomen waarvoor je geen uitgebreide taalkennis hoeft te hebben, zoals dt-fouten.
Wanneer een tekst echt veel fouten bevat, kan een persoon of organisatie daardoor zelfs iets in mijn achting dalen. En daar ben ik niet de enige in. De Volkskrant boog zich over een onderzoek uit 2016 van de Universiteit van Michigan en haalde hier de volgende conclusies uit: ‘Niet geheel onverwachts wordt het karakter van foutloze schrijvers (van mailberichten, red) beter beoordeeld (dan het karakter van schrijvers die wel taalfouten maakten, red.)… ‘Mensen die consciëntieus, ofwel nauwgezet waren, hadden meer moeite met taalfouten dan zij die dat niet waren.’ ‘Iedereen vond foute mails vervelend, maar de mate waarin blijkt karakterafhankelijk.’
Overigens had de Telegraaf in oktober 2018 een Stelling van de Dag over taalfouten. Daar kwam uit dat 88% van de respondenten vond dat een slechte spelling ergerlijk is en zelfs een signaal dat het slecht gaat met de maatschappij. En: ‘Driekwart heeft geen hoge dunk van mensen die taalfouten maken.’
Dus: misschien ziet niet elke lezer een taalfout, maar veel mensen wel. En die mensen hebben over het algemeen wel een (onbewust) oordeel over de persoon of organisatie die de tekst uitdraagt.
Mijn advies is daarom:
Probeer taalfouten zoveel mogelijk te voorkomen.
Wat helpt?
1. Print de tekst uit. Vaak zie je fouten op papier beter dan op een scherm.
2. Laat de tekst wanneer dat kan nog een dagje liggen zodat je er met een frisse blik naar kunt kijken.
3. Laat de tekst het liefste ook nog door iemand anders lezen die gewend is om teksten te controleren. (Ik stel mezelf tegen een vergoeding graag beschikbaarJ.)
4. Ben je er niet zeker van hoe je een woord schrijft? Zoek het dan op. In de Dikke van Dale bijvoorbeeld, of typ een woord in bij Google met daarachter het woord ‘taal’. Je ziet dan links naar sites zoals ‘Onze Taal’ of ‘Taaladvies’, waar je het juiste antwoord zou kunnen vinden. Soms zet ik achter het woord in plaats van ‘taal’ de naam van een krant en kijk ik hoe de NRC of een andere krant het woord schrijft. Of kijk op: www.spellingsite.nu.
5. Maak een lijstje van veelvoorkomende woorden en houd dat bij de tekst. Let ook op eigennamen; zelfs bedrijven schrijven hun naam soms op verschillende manieren in één tekst: met hoofdletter of met kleine letter, met streepje in de naam of zonder. Wanneer de naam van een andere organisatie in de tekst voorkomt, kijk dan op de site van die organisatie hoe ze hun naam zelf schrijven en neem dat over.
6. Let bij werkwoorden ook op of het woord in meervoud of enkelvoud geschreven moet zijn en of het eindigt op ‘d’, ‘t’, of ‘dt’. Zeker bij woorden waarvan de stam eindigt op een ‘d’, maken mensen vaak fouten.
7. Houd een goed boekje over taal bij de hand, zoals ‘Snelspelwijzer Onze Taal’ van Wim Daniëls of ‘Taalbeheersing’ van dezelfde auteur.
Ik heb ook nog een blog gemaakt met de juiste schrijfwijze van lastige woorden, die is misschien ook handig om nog even bij je tekst te houden!
Bronnen:
https://www.telegraaf.nl/watuzegt/2726876/uitslag-stelling-onze-mooie-taal-verloedert
https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/zijn-taalpuristen-nare-mensen~be5b5e4e/